Những quy định pháp lý liên quan đến công tác bảo tồn

• Luật Di sản Văn hóa (được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa X, kỳ họp thứ IX từ ngày 22-25/5/2001 thông qua, được sửa đổi, bổ sung năm 2009)

• Nghị định của Chính phủ số 92/2002/NĐ-CP ngày 11/11/2002 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật di sản văn hóa

• Nghị định của Chính phủ số 180/2007/NĐ-CP ngày 07/12/2007 về quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Xây dựng về xử lý vi phạm trật tự xây dựng đô thị

• Nghị định của Chính phủ số 56/2006/NĐ-CP ngày 06/6/2006 về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động Văn hóa - Thông tin

• Quy chế về bảo quản, tu bổ và phục hồi di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh được Bộ Văn hóa Thông tin thông qua (ban hành kèm theo Quyết định số 05/2003/QD-BVHTT ngày 6/2/2003 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thông tin)

• Quyết định 506/VHQD ngày 19/3/1985 của Bộ Văn hóa về việc công nhận Khu phố cổ Hội An là Di tích Lịch sử Văn hóa Quốc gia

• Quy chế quản lý, bảo tồn và sử dụng di tích Khu phố cổ Hội An (ban hành kèm theo Quyết định 2337/2006/QD-UBND ngày 10/10/2006 của Ủy Ban Nhân dân thị xã Hội An và Quyết định 02/2008/QD-UBND ngày 23/5/2008 về việc điều chỉnh, bổ sung Quy chế Quản lý, bảo tồn và sử dụng di tích Khu phố cổ Hội An)

* Các cơ quan chức năng liên quan đến công tác bảo tồn:

Bên cạnh các thành viên cộng đồng, còn có các cơ quan chức năng nhà nước, từ trung ương đến địa phương tham gia giám sát quy trình bảo tồn ở Hội An.

Chức năng của các cấp chính quyền

• Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Nam: thực hiện quản lý nhà nước đối với di sản văn hóa trong phạm vi địa phương.

• Ủy ban Nhân dân thành phố Hội An: chịu trách nhiệm bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa vật thể và di sản văn hóa phi vật thể trong phạm vi địa phương; tổ chức ngăn chặn, bảo vệ, xử lý vi phạm; đề nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong việc xếp hạng và xây dựng kế hoạch bảo vệ, bảo quản, tu bổ và phát huy giá trị di tích.

• Uỷ ban Nhân dân các xã, phường: chịu trách nhiệm tổ chức bảo vệ, bảo quản cấp thiết di sản văn hóa; tiếp nhận những khai báo về di sản văn hóa để chuyển lên cơ quan cấp trên; kiến nghị việc xếp hạng di tích; phòng ngừa và ngăn chặn kịp thời mọi hành vi làm ảnh hưởng tới sự an toàn của di sản văn hóa; ngăn chặn và xử lý các họat động mê tín dị đoan theo thẩm quyền.

Chức năng của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch

• Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch: chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về di sản văn hóa.

• Cục Di sản Văn hóa: là cơ quan tham mưu trực tiếp, giúp Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thực hiện quản lý nhà nước về di sản văn hóa.

• Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch: là cơ quan quản lý trực tiếp về mặt chuyên môn đối với các hoạt động liên quan đến văn hoá.

• Phòng Văn hóa Thông tin: quản lý Nhà nước trên lĩnh vực ngành văn hóa thông tin, trên lĩnh vực quản lý, trùng tu, sử dụng, khai thác di tích, danh thắng trên cơ sở quy định của Luật di sản văn hóa năm 2002 và Quy chế quản lý, bảo tồn, sử dụng di tích và danh thắng Hội An; giữ vai trò là cơ quan chỉ trì trong hoạt động phối hợp giải quyết các vấn đề có liên quan đến quản lý Nhà nước về di tích và danh thắng trên địa bàn thành phỉ; có quyền yêu cầu Trung tâm Quản lý Bảo tồn Di tích, Uỷ ban Nhân dân các phường có di tích trong khu phố cổ báo cáo, giải trình về các vấn đề có liên quan đến quản lý Nhà nước về di tích, trên cơ sở đó tham mưu, đề xuất với Uỷ ban Nhân dân Thành phố giải quyết.
• Trung tâm Quản lý Bảo tồn Di sản Văn hóa Hội An: chịu sự quản lý về mặt Nhà nước trước Ủy ban Nhân dân Thành phố, đồng thời chịu sự hướng dẫn về mặt chuyên môn của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; giúp Ủy ban Nhân dân thành phố Hội An thực hiện quản lý Nhà nước về di tích, danh thắng Hội An; tổ chức nghiên cứu sưu tầm, bảo tồn bảo tàng trùng tu tôn tạo di tích, phát huy giá trị di tích văn hóa, danh thắng, lịch sử cách mạng Hội An; chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan và trực tiếp tham mưu Uỷ ban Nhân dân Thành phố cấp phép xây dựng, sửa chữa trong Khu phố cổ; chịu trách nhiệm trong việc hướng dẫn, kiểm tra công dân thực hiện đúng nội dung Giấy phép xây dựng; phối hợp với Uỷ ban Nhân dân Phường cùng các cơ quan liên quan kiểm tra, xử lý, giải quyết các trường hợp xây dựng vi phạm.

• Phòng Quản lý Đô thị: giúp Uỷ ban Nhân dân Thành phố quản lý Nhà nước về đô thị, kiến trúc xây dựng, chịu trách nhiệm chính trong kiểm tra nội dung hồ sơ xin phép xây dựng, sửa chữa đối với các nội dung về kỹ thuật, kết cấu và sở hữu công trình.

• Phòng Tiếp nhận và Giao trả hồ sơ: là đầu mối trong hoạt động tiếp nhận, giao trả hồ sơ, giấy phép xây dựng nhà ở, các công trình khác của công dân, tổ chức; theo dõi đôn đốc các cấp, ngành chức năng thực hiện đúng thời hạn quy định về giao trả hồ sơ, cấp phép của Uỷ ban Nhân dân Thành phố; có trách nhiệm gởi giấy phép cho các địa phương và các ngành chức năng để theo dõi, kiểm tra.

• Đội Kiểm tra Quy tắc: phối hợp với Uỷ ban Nhân dân phường, Trung tâm Quản lý Bảo tồn Di sản Văn hóa  Hội An kiểm tra, phát hiện các trường hợp vi phạm trong lĩnh vực trật tự xây dựng đô thị.

Chức năng của các bộ khác: Ngoài Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ra, còn có trách nhiệm của các bộ liên quan khác như Bộ Kế hoạch - Đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng, Bộ Giáo dục - Đào tạo, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Công an, Bộ Công thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Tài nguyên và Môi trường.